Abafundi abangaphezu kuka-100,000 bezikole zamabanga aphezulu ezingu-198 kulo lonke elaseWales babuzwa ngezifundo zaboimikhuba yokubhemaokocwaningo
I-e-cigaretteukusetshenziswa kwentsha kwehle okokuqala ngqa eWales, ngokocwaningo olwenziwe yiCardiff University.
Kodwa ukwehla kwezingane ezibhemayo ezineminyaka engu-11 kuya kwengu-16 kumile, ucwaningo luthole.
Ucwaningo Lwezempilo Nempilo Yabafundi lwango-2019 lubuze abafundi abangaphezu kuka-100,000 bezikole zamabanga aphezulu eziyi-198 kulo lonke elaseWales mayelana nezifundo zabo.imikhuba yokubhema.
Imiphumela ikhombisa ukuthi u-22% wentsha useke wazamai-e-cigarette, yehle isuka ku-25% ngo-2017.
Laboukufuthanjalo ngeviki noma ngaphezulu iphinde yehla isuka ku-3.3% yaya ku-2.5% ngesikhathi esifanayo.
- Intsha engaphansi kweminyaka ezelwe ithengiswa ngemikhiqizo yokufutha
- Kungani izingane zikhangwa yi-vaping?
- Bangaki abantu aba-vape?
Ngokomthetho, izitolo akumele zithengisele noma ngubani ongaphansi kweminyaka engu-18 imikhiqizo yokuphefumula.
Ukuhlola ngeukufuthaisathandwa kakhulu kunokuzamaugwayi(11%), ngokusho kwedatha.
Kodwa ukwehla kwesikhathi eside kwalabo ababhema njalo kwakumile, ngo-4% walabo abahlolwaukubhemaokungenani masonto onke ngo-2019, izinga elifanayo nelango-2013.
Intsha evela ezizindeni ezimpofu kwakusengenzeka ukuthi iqaleukubhemakunalabo abavela emindenini ecebile, ngokusho kwemiphumela.
'Umkhuba ongcolile'
U-Abi noSophie baseBridgend baqala ukubhema eneminyaka engu-14 nengu-12.
USophie, manje oneminyaka engu-17, wathi: “Uma ngivuka ngisesimweni esibi ngizobhema cishe amafagi angu-25 kuya kwangu-30 ngosuku.Ngosuku oluhle ngizobhema ugwayi oyi-15 kuya ku-20 ngosuku.
“Iningi labantu abangaziyo lithi belingeke liqagele ukuthi ngingumuntu obhemayo.ngiyazondaukubhema, ngiyakudelela.Kuwumkhuba ongcolile, kodwa ngithembele kuwo ukuze ngiphile kahle engqondweni.”
U-Abi, naye oneminyaka engu-17, uthe: “Kuwumkhuba ongcolile futhi kwenza izingubo zakho zinuke intuthu.Kodwa ngeke ngikwazi ukuzibamba manje ngoba sekuyisikhathi eside ngibhema.
Owayekade ebhema u-Emma, 17, wayeneminyaka engu-13 kuphela lapho ezama ugwayi wakhe wokuqala nabangane besikole ePembrokeshire.
“Ngiyayizonda – ngiyalizonda iphunga layo, ngiyakuzonda ukunambitheka kwayo, ngizonda yonke into ngayo,” kusho yena.
Isikhulu esiphezulu sakwa-ASH Wales uSuzanne Cass sithe “amazinga okubhema angamukelekile entsheni” kufanele kuliwe nawo.
USuzanne Cass, isikhulu esiphezulu se-Ash Wales, eqwashisa ngemiphumela yezempilo, yezenhlalo nezomnotho yokubhema, uthe:i-e-cigaretteukusetshenziswa kwabantu abasha, lobu bufakazi bukhombisa lokhoukufuthaakuyona into ethinta impilo yomphakathi.”
Uthe kumele kugxilwe “ekubhekaneni namazinga okubhema angamukelekile entsheni”.
“Ngokudabukisayo,ukubhemakuwumlutha wempilo yonke ovame ukuqala ebuntwaneni futhi siyazi ngocwaningo lwethu ukuthi u-81% wabantu abadala ababhemayo e-Wales babeneminyaka engu-18 noma ngaphansi lapho beqala ukubhema.ugwayi.”
Isikhathi sokuthumela: Apr-07-2022